Gedichten des Vaderlands

Het laatste gedicht van Els Moors als Dichter des Vaderlands. Op 14 februari 2020 verschijnen de verzamelde gedichten des Vaderlands van Els onder de titel Knalpatronen / Pyrotechnies / Knallkörper.

Vluchteling

stop! laat mij wenen en aan jou denken

mijn verlaten kamelen loeien onder

het lichten van de bliksem in de woestijn

de wind wakkert de vuren die ik achterliet

bij jouw gloeiende lichaam aan jij bent

mij dierbaarder dan al het goud in mijn

bezit maar zonder jouw liefde is mijn

genot tot een wrede slang geworden

Het voorlaatste gedicht des Vaderlands van Els Moors is een bijzondere nieuwjaarswens.

Dapper

Ik voel een groot verlangen om
Dit oude jaar de vuilbak in te gooien
Ik ken de scherpe randen van zijn zomer
nog en al zijn andere seizoenen

Op het eind van alles blijft
een mens gewoon een mens
niet in het minst -ikzelf-weerloos
klaar om in dit mistig winterlicht

Eind augustus verbleef Dichter des Vaderlands Els Moors in de Letterie in Oostende, samen met enkele aangespoelde schrijvers en haar opvolger Carl Norac. Haar verblijf resulteerde in een Gesamtkunstwerk, waarbij Noracs eerste indrukken van de badstad door de residerende schrijvers van tekst werden voorzien. Dit nieuwe Gedicht des Vaderlands ‘Vliegles’ maakt daar deel van uit.

Het volledige Gesamtkunstwerk, getiteld Aangespoelden, lees je hier terug!

Vliegles

dit is het geluid van de zee maar in deze stad klinkt

ter herinnering aan dat aanspoelen van de golven

altijd eerst het ronde zingen van de meeuwen

variërend tussen een radeloos piepen op

500 jaar na de dood van Leonardo Da Vinci eerst het Festival Musica Divina deze Homo Universalis. In opdracht van het poëtische luik van het festival, Poesia Divina, schreef Dichter des Vaderlands  Els Moors een psalm onder het motto: ‘de klank van Da Vinci‘.

Het gedicht is bijna een ready-made, vrij naar de brief die Da Vinci schreef aan Ludovico Sforza, waarin hij voornamelijk zijn eigen oorlogskunsten prijst. Slechts op het einde van die brief maakt hij er gewag van dat hij ook in de kunsten ‘alles kan wat maar mogelijk is’. Vandaar de keuze voor de titel: ‘In de dichtkunst kan ik alles wat maar mogelijk is‘.

Dit gedicht wordt voor het eerst live voorgedragen, vanmiddag op Poesia Divina in Herentals, om 17 uur. Alle praktische details vind je hier, de voorstelling is gratis!

Greta Thunberg schudde afgelopen maandag (23.09.19) wereldleiders wakker met haar vlammende speech op de VN-klimaattop in New York. De Zweedse klimaatactivist is al langer een inspiratiebron in de strijd voor strengere klimaatmaatregelen, vooral onder jongeren. Dit jaar kwamen scholieren massaal op straat om te protesteren voor een beter klimaatbeleid, aangemoedigd door de eerste klimaatspijbelsessies van Thunberg zelf. Dat is ook onze Dichter des Vaderlands niet ontgaan: zij baseerde zich voor haar protestlied op de slogans die te zien waren in de verschillende marsen in Brussel. Haar lied werd zo enthousiast onthaald, dat er spontaan vertalingen werden aangeboden – zo is de Franse vertaling van de hand van toekomstig Dichter des Vaderlands Carl Norac – waardoor ‘Hoe heter hoe beter’ nu een officieel Gedicht des Vaderlands wordt.

Documentairemaker Dominique Henry trok samen met Dichter des Vaderlands Els Moors langs het kanaal Charleroi-Brussel en dat van Willebroek. Die tocht ondernam hij geïnspireerd door het idee van Els’ en Laurence Vielles Ronde van België. Dit zevende gedicht des Vaderlands vloeide voort uit de tocht langs de Belgische kanalen en kan beschouwd worden als een soort teaser van de documentaire.

Geschreven naar aanleiding van IJZER 2018, georganiseerd door VONK & Zonen, ter herdenking van de Groote Oorlog.

dood jij bent mooier

dan het meisje van barnsteen

dat hier uit de schaduw treedt

zij vangt het licht

Tijdens haar schrijfresidentie in het Zoniënwoud afgelopen zomer, schreef Els Moors gedichten met het bos als primaire inspiratiebron. Deze titelloze reeks werd samen met het kortverhaal Ruisbrousse, waar het licht gehoord werd van Dirk Elst en het project van Horizon+ gebundeld in de gelegenheidsuitgave Ruisbrousse. Een handleiding voor het Zoniënwoud.

mateloos diep

en bovenmate hoog

en lang en breed

ik voel mezelf

als dolend in de wijdte

van de wind

teruggeblazen

naar een begin

niets vindend

wat niet al

elders tot leven

wilde komen

versplinterd door

een zuiver licht

blind

ben ik

beeldloos

rustend

in alles wat ondeelbaar

door de wereld

stroomt

De ening die de geestelijke mens met god ervaart, openbaart zich aan de geest als zijnde zonder grond, dat is: mateloos diep en boven mate hoog en lang en breed. In die openbaring wordt de geest gewaar, dat hij aan zichzelf door minne ontzonken is in de diepte, onstegen in de hoogte, ontgaan in de lengte: hij voelt zich dan als dolend in de wijdte: het is als was hij wonend in de onbekende bekendheid, als was hij door het gevoel van deze ening aan zichzelf ontvloten in de eenheid, en door alle sterven heen, verzonken in het levende leven van God.

p.35 uit ‘Vanden blinckenden steen’, of Het mystieke zoonschap. Oorspronkelijke tekst met iuxta-vertaling in modern Nederlands

Jan van Ruusbroec: Ruusbroec Hertaald (9 delen)
ed. Lannoo, Tielt / Bussum, 1976-1981
vert. dr. Lod. Moereels S.J.

Geïnspireerd op Haydn, de novelle ‘Lenz’ van Georg Büchner en Jezus Christus’ volgende woorden: ‘Vader vergeef hun want ze weten niet wat ze doen’

in deze bergen wil ik sterven

maar nog loop ik

op het hoofd

met mijn tenen in de mist

In opdracht van Dichter bij Beeld Middelheim bij het werk ‘Badenden‘ van Luciano Fabro.

we gingen er tot aan onze witte lakens in

niet verder we vloeiden voor de wereld

zoals een steen in rimpelend water

zweeft

en telkens als het avond werd

begonnen we bloedend

te bederven

wat ons ’s ochtends leven deed