Derde gedicht des Vaderlands van Carl Norac

“De gesprekken die ik had met familieleden in het kader van het project Gedichtenkrans, benadrukten het gevoel dat de overledenen vandaag maar cijfers zijn. En hoewel we nog nooit zoveel over een ziekte hebben gesproken, een ziekte die alle gedachten en de media in zijn greep houdt, lijken de slachtoffers ervan alleen maar anoniemer gemaakt, gereduceerd tot een statistiek die beter moet zijn dan die van de dag ervoor.”

 

Die weg

 

Op die weg zijn de doden nummers geworden.

Je bent vertrouwd met de biologie, de wetten van de dichtste wereld

Je kent ook oude duistere woorden om over de zon te praten.

Toch zie je de doden niet meer die aan onze blik ontsnappen

Read More

Rand (voor M.V.) – Astrid Haerens

M.V. werd in 2018 gediagnosticeerd met jongdementie en kreeg kort daarna een zware beroerte. Sindsdien leefde hij in Woonzorgcentrum St.-Carolus te Kortrijk.

Op 9/05 overleed hij, de oorzaak is onbekend.
M. werd 61 jaar. Hij was een rebel met een gouden hart.

 

 

Rand (voor M.V.)

 

zoals een zon achter wolken

een vermoeden geeft van haar bestaan

zo schemer jij door in mij:

nooit laat je me alleen

en wanneer ik koppig verder ga

zien jouw ogen hoe ik mijn stappen zet

langs smalle paden, slingerwegen

jij kent de wispelturigheid van een wezen

terwijl je vocht tegen orkanen

met keien in je zakken

verloor je tot slot de strijd

toch proeft jouw mond nog steeds

het zoet in mij, spreekt je lach

doorheen mijn lippen

loodst me als het trouwste dier door dag en land

als ik je even niet meer vind
sta ik op, kijk naar de lucht

zie boven de nevel

een gouden rand

 

 

Astrid Haerens

Ik schrijf je in – Charles Ducal

IK SCHRIJF JE IN

 

 

Om je in leven te houden, hier

in deze bevoorrechte regio van de taal,

heb ik de grenzen geopend.

 

Er stromen nu woorden in, zinnen

die ik nooit zelf kon verzinnen,

omdat ze verdwaald zijn uit jouw verhaal.

 

Ik merk nu pas hoe makkelijk het gaat.

Kijk, dit is je gezicht, hoe je huilt,

hoe je lacht, dit het hemd waarin je

 

in bed op me wacht, dit het gebit

dat in het schaaltje ligt en moet blijven

liggen, omdat het jou alleen past.

 

Alles wat ik uit plichtsgevoel schrapte,

wat ik voor onzuiver hield, komt nu binnen,

en het zijn kleine dingen, en het is poëzie.

 

Ik weet, je bent een vreemde

in deze bevoorrechte regio van de taal,

maar ik schrijf je in: je blijft voortaan.

 

 

Charles Ducal

Echo (voor M.V.) – Sylvie Marie

                De heer M.V werd geboren op 21 juli 1942 en overleed in het WZC De Meers te Waregem op 13 april 2020 aan de ziekte COVID-19. Hij was leerkracht Latijn en gaf ook ooit les aan Sylvie Marie. Hij was erg gepassioneerd voor zijn vak en troonde de laatstejaars altijd trots mee naar Italië. De laatste jaren van zijn leven ging zijn geheugen erg achteruit. Toen hij uit zijn appartementje weg moest, deed het afscheid van zijn boeken hem nog het meeste pijn.

 

 

ECHO

        voor M.V

 

je weet hoe de verhalen gaan, naar de overkant

neemt niemand wat mee, dus moest je eerst alles

kwijt. bladzij na bladzij je boeken, feit na feit

je kennis, mens na mens de kring rondom.

 

troost je ermee dat het beste relaas nooit

aan inkt went, liever nagalmt als ooit

een nimf dat deed en dat ook jij nu –

 

hoor: je stem

               euh, zeg je, euh

                                en dan mijn naam.

 

oh, je handen dansen net als je vlag in italië,

daar sta je weer, piekfijn in pak, sierlijk je krijt,

klak zegt je tong, je dirigeert onze aandacht,

zucht hoofdschuddend: ah,

de jeugd van toen.

 

neen, er hoeft geen boom voor geveld,

wie je was, wat je deed, wordt doorverteld.

 

 

Sylvie Marie

Tankbeurt (voor R.S.) – Ruth Lasters

Mijnheer R. S. werd geboren op 13/01/1956 en overleed in het Stuivenbergziekenhuis in Antwerpen op 04/04/2020 aan de ziekte COVID-19 +. Hij was het boegbeeld van Antwerp Pride, een grootse vrije geest en een bijzonder geliefde rasacteur.

 

TANKBEURT

voor R.S.

Er moet een tankstation bestaan

waar men mentale zuurstof toegediend krijgt rechtstreeks in

de hersenstam of in

de hartspier. Het is. Het móet. Zo niet scheurt heel de mensheid stuk

aan messcherpe bekrompenheid, kortzichtigheid alom.

 

Er staat geen Texacotijger ginds op de vlag, alleen een R van

ravissant, raffinement, rasacteur, Rob. Wij kunnen echt niet anders

dan het zo zien, Rob: jij werkt daar nu non-stop.

 

 

Op kille selfservice rust er een strikt verbod. Jij en jij alleen

levert de geestelijke O2 aan de klanten.

Soms met één handdruk of een blik die iemands wanhoopsonkruid al

 

 

terugdringt. Of je gebruikt alleen je stem en men zou zweren dan

dat men even met Salieri uit

Amadeus of met Charlotte uit

Casa Valentina sprak. You gave yourself to your parts as to a lover,

zo zou Vanessa Redgrave zeggen en dat is nog geringgeschat.

 

 

Je tankklandizie ginder: fris gegroomde heren, cocktailobers, zweefpiloten, yuppies,

sossen, m’en, v’s en x’en, leather boys, badmeesters, gays, straights, transen, hipsters, clandestienen, wereldburgers, dokwerkers, kaloten, poetsdames, Prideleden, chirurgen, roadies, zandstralers, Puccinifans.

Onderscheid is voor jou alleen relevant als het de zon betreft versus

een discobal en dan nog. Wat daarover te zeggen valt, zeg je liever

dansend.

 

 

Tevreden klanten betalen niet met euro’s voor een ademshot, noch met

dollars, maar laten ingelepelde

dogma’s achter in jouw handen, die je bijna allemaal

plat knijpt, knisperend als kakkerlakken. Slechts enkele

laat je weer los, de wijde wereld in voor wie het vrije denken nog niet

aandurft, nog niet kan.

 

 

Als beloning voor een volle tankspaarkaart krijgt men goddank

geen dwaze sleutelhanger maar een hoogst indringend stukje

Claudius van je uit Hamlet: Take thy fair hour, Laertes. Time be thine.

 

 

De klant is het ten slotte die vertrekt, niet omgekeerd. Hij of zij gaat heen,

met een hernieuwde actieradius van

onverschrokkenheid. En al wie omkijkt ziet jou staan nog

als bij wonder plots onder een bol van spinnend zilverlicht.

Niet in het westen, niet in het oosten,

niet in de teksten die je bracht, noch in de hoofden of de hartkamers van

mensen: nergens, nimmer, nooit

gaat een discobalzon

onder.

 

Ruth Lasters

Voor C.B. – Astrid Haerens

C.B. overleed na een lange coma aan de ziekte COVID-19. Ze was een optimistische, sociale spring in ’t veld met een groot hart en een sterk doorzettingsvermogen.

 

Voor C.B.

 

waken aan een bed
onze lichamen rond het jouwe
het wordt avond, de zon laag
brengt schaduwvormen de kamer binnen:
lichamen van zoveel anderen

 

zelfs in dit eenzaamste uur
wil iedereen bij je blijven hangen

 

om in de warmte van jouw adem
als katten te soezen, met onze hoofden
geven we elkaar kopjes, laten ons loom likken
door jouw levenslust, strijklicht

 

dat de dingen aanraakt, met een glimlach
tuitte jij je lippen en blies je je joie de vivre
als een bries doorheen de dagen

 

waarin de tijd soms opzwol, kromp
waarin seizoenen verkleurden

 

hoe je kan volhouden, wij almaar
hopen op een heldere oogopslag

 

het wordt nacht

 

langzaam verdwijn je
terwijl je nog eens lacht

 

ergens bolt een gordijn op

 

een nieuwe maan wiegt in oude armen

 

 

Astrid Haerens

Jouw hart (voor F.V.D.) Amina Belôrf

Mijnheer F. V. D. werd geboren op 18 oktober 1965 en overleed in AZ Sint-Jan te Brugge op 4 mei 2020. Hij was een ondernemer in hart en nieren. Stond steeds paraat voor een ander. Gekend als liefdevolle vader die zijn dochter Manon en haar moeder met de beste zorgen omringde. Hij was de man van het glas halfvol, een levensgenieter. Met een passie voor koken en een groot hart voor zijn medemens.

 

JOUW HART

Voor F. V. D.

 

Als tranen konden wekken
dan viel je nooit in slaap
als droefheid kon doen leven
dan stond je hier weer voor ons.

 

De glazen blijven staan
de lente mist zijn glans
de keuken treurt in leegte
de dag die zingt niet meer.

 

Je dochter zoekt je op
ze spreekt van hoe je rondwaart
in warmte en in waardigheid
voor al wie jou tot liefde is.

 

Zij die je kennen zullen nooit vergeten
hoe jouw handen de ander droegen
hoe je gaf en zal blijven geven
zolang ons hoofd jouw hart herinnert.

 

Nu dragen wij jouw eeuwig leven
en heffen hier jouw lievelingsglas
we zoeken je niet langer
in de kleuren van de lente
want je bent hier, naast ons

 

zolang ons hoofd
jouw hart herinnert.

 

Amina Belôrf

Vuur (voor J.L.) – Sylvie Marie

Mevrouw J.L. werd geboren op 18 maart 1929 en overleed in het Jan Yperman ziekenhuis te Ieper op 15 april 2020 aan de ziekte COVID-19. Ze was een opgewekte, leergierige vrouw die haar gezin en familie met liefde op de eerste plaats zette. Thuis op de boerderij bracht ze haar kinderen bij immer hartelijk te zijn. Voor de zondag had ze het heerlijkste koekenbrood of de fijnste biscuit gebakken. In de allerlaatste jaren van haar leven vergat ze alles weer, alleen met aanraking en je stem kon je haar de laatste maanden heel goed bereiken.

 

VUUR

 

               voor J.L.

kom

doe het dan

uw handen

ge hebt ze altijd bij

en uw mond en uw lippen

die moet ge nooit zoeken

 

kom

geneer u niet

steek ze uit uw mouwen

vertrek niet zonder zoen

geef gul wat ge voor niets hebt

ge zult er deugd van hebben

 

en druk nu eens

uw voorhoofd tegen

’t mijne als ge wilt

en neurie nu een keer

 

voelt ge ’t?

we trillen tezamen

hoort ge ’t?

we zingen elkaar na

als kringen in ’t water

 

we zijn smeulvuur

’s nachts in de stoof

 

kom

’t is aan u nu

pakt u een stoel

zet u bij

en warm u tegader

aan al dat liefs

van mij

 

 

Sylvie Marie

Schoolvoorbeeld (voor H.M.) – Lotte Dodion

Voor H.M., geboren op 18 maart 1927 in Overwinden, overleden op 17 april 2020 te Velm.
Meester M. leerde de eerste generatie van vele dorpsfamilies schrijven en bleef zijn leven lang belangrijk in het gemeenschapsonderwijs. Hij was een verstandige en gevoelige man, die eerbied met een warm hart combineerde.

 

 

SCHOOLVOORBEELD I

        Voor Meester M.

 

om een kind groot te brengen
is een dorp nodig zeggen ze
maar dat zelfs het omgekeerde kan
dat één man elk kind, het hele dorp
draagt, groter maakt, dat toonde jij.

 

Wie met lege handen nog zo vragend
om letters verlegen, kreeg van jou
A tot Z en telkens weer elk van hen
met pen papier raakt, licht tussen de lijntjes
jouw naam op, glanzend in schoonschrift.

 

 

SCHOOLVOORBEELD II

        Voor Peter

 

peter,
dat volwassen worden
het vraagt veel huiswerk
er is geen handboek voor

 

maar jij maakte van de woonkamer
een veilig proeflokaal waar wij
lang na onze schooltijd nog
onze vraagstukken konden delen

 

jij gaf antwoorden maar oordeelde niet
en dat wij nu samen
zoveel warmte kunnen herhalen
is dankzij het schoolvoorbeeld in huis

 

dat vlinders blijven zolang je ze voedt
je met fonkelende ogen je vrouw
een extra trui aandoet

 

ja levenslang leren wij liefde

 

Lotte Dodion

Onmeetbaar (voor R.K.) – Stijn Vranken

Mijnheer en Mevrouw R.K. overleden in Antwerpen. Mevrouw K. werd begraven op 25 maart. Mijnheer K. werd gecremeerd op 8 april. Zij stierven aan de ziekte COVID-19 en laten twee dochters en vier kleinkinderen na.


Onmeetbaar

 

 

Sommige dingen zijn onmeetbaar.

 

Twee geliefden bijvoorbeeld,

die buiten handbereik uit elkaar vallen.

Elk apart een andere eeuwigheid in.

 

De afstand tussen hun armen:

het kwadraat van het omgekeerde

van een omhelzing.

 

De woorden in hun laatste adem

die niemand mag horen. Het vacuüm

van een veilige dood.

 

De echo van steeds minder.

 

Voorzichtig verzamel ik een zin en zeg

dat ook wij eeuwig moeten zijn

en hier en nu en onmeetbaar zacht

raak ik je aan.

 

Stijn Vranken